- سیدعلیرضا شریفی
به گزارش رهیاب، بعد از بارش بارانهای آلوده در سال ۹۲ عوامل مختلفی درباره علت آلودگی مطرح شد اما گذشت زمان و تکرار این پدیده نشان داد که عوامل حذف شده علی رغم زیانی که به محیط زیست وارد میکنند اما علت آلودگی نیستند. امسال اما یک موضوع مورد اتفاق علوم پزشکی، محیط زیست و مدیریت بحران خوزستان بود.
گلدهی و گرده افشانی گونه گیاهی کونوکارپوس امسال توسط مسئولان استانی به عنوان عامل آلوده کننده معرفی شد گرچه مدیرکل محیط زیست در این باره میگوید: برای اطمینان از این موضوع باید اداره کل هواشناسی خوزستان مجهز به دستگاه سنجش میزان اسپور گیاهی شود اما برخی دیگر معتقدند که این موضوع عامل آلودگی است.
اما برخی از اساتید دانشگاه میگویند: گرچه برای وارد کردن این گونه گیاهی از دانشگاهیان نظر خواسته نشده است اما مسئولان براساس چه دیدگاهی کونوکارپوس را عامل الودگی معرفی میکنند در حالی که هنوز در این باره تحقیقی انجام نشده است.
اسماعیل خالقی در این باره به خبرنگار رهیاب میگوید: کونوکارپوس یک گونه گیاهی غیر بومی است که وارد منطقه شده است؛ متأسفانه گیاه کونوکارپوس بعد از ورود به خوزستان به صورت گسترده مورد کشت و کار قرار گرفت و بررسی اولیه بر روی این گیاه از نظر اینکه ایا این گیاه آلرژی زا هست یا نه و آیا با منطقه ما سازگار هست یا نه انجام نشد و فقط بهواسطه برخورداری از برخی از صفات مطلوب از قبیل سرعت رشد بالا و حد تحمل بالا به خشکی مورد توجه قرار گرفت و امروزه شاهد هستیم که تقریبا بیش از ۷۰ درصد فضای سبز اهواز به این گیاه اختصاص پیدا کرده است.
وی میافزاید: در فضای سبز، کشت تک گونه گیاهی به صورت گسترده میتواند به عنوان یک عامل تهدید گر باشد زیرا در صورت بروز آفت یا بیماری گیاهی به فضای سبز و عدم تحمل تک گونه گیاهی به این عوامل بخش عمدهای از فضای سبز شهر دچار دگرگونی زیادی میشود.
عضو هیئت علمی دانشگاه شهید چمران اهواز عنوان میکند: نکته دیگر این است که باید واقعا مشخص شود که آیا کونوکارپوس عامل بیماری زا و یا حساسیت زا میتواند باشد یا خیر زیرا که برخی معتقدند دانه گرده این گیاه عامل بیماری زا و حساسیت زا است و برخی معتقدند که ترشحات خود برگ عامل این بیماری است بنابراین زمانی که تحقیقات علمی در این باره انجام نشود نمیتوانیم به طور مشخص بگوئیم که این گیاه عامل آلوده کننده یا حساسیت زا است؛ پس باید تحقیقات علمی در این باره صورت گیرد.
خالقی همچنین بیان کرد که پوست بدن برخی از پرسنل فضای سبز که در امر هرس این درخت فعالیت میکنند دچار خارش شده و متورم میشود که این مساله میبایست از طریق حوزه پزشکی مورد توجه قرار گیرد.
این استاد دانشگاه تصریح میکند: با توجه به بافت متراکم برگهای کونوکارپوس این گیاه میتواند به عنوان یک کانون نگهدارنده آلودگی ناشی از ریز گردها محسوب گردد در واقع بافت پُر تراکم این گیاه میتواند آلودگی ناشی از ریز گردها را در خود نگه دارد ولی اینکه ایا این عوامل میتوانند بیماری زا یا عامل حساسیت زا باشد هنوز به اثبات نرسیده است.
وی میافزاید: در حال حاضر گونه گیاهی که مانند کونوکارپوس بتواند به سرعت رشد و نمو پیدا کند متناسب با دمای خوزستان باشد بهطور مشخص معرفی نشده و این گیاه به دلیل برخورداری از سرعت رشد بالا وارد فضای سبز شد هرچند که منجر به خسارتهای زیادی به زیرساختهایی نظیر شبکه فاضلاب شهری به دلیل رشد بیش از حد ریشه داشته است.
خالقی در پاسخ به این پرسش که وقتی این گونه گیاهی وارد بافت فضای سبز اهواز شد آیا با دانشگاهیان تبادل نظر شد که کارهای علمی و تحقیقاتی خود را در این باره انجام دهند، بیان میکند: صحیح آن است که قبل از توصیه و معرفی هر گیاه جدیدی در هر منطقه از جنبههای مختلف گیاه مورد نظر بررسی شود و در واقع باید گیاه را در فضای به صورت طرح پایلوت کشت کرد تا از جنبههای مختلف این گیاهان تست و ارزیابی شوند اما متأسفانه در مواردی دیده میشود که بخش اجرایی زمانی به دانشگاهها رجوع میکنند که به مشکل برمی خورند.
وی در پاسخ به این پرسش که معضل بارانهای آلوده در کشورهای دارای کشت گیاهی کونوکارپوس مشاهده شده است، عنوان میکند: در این باره اطلاعی ندارم.
عضو هیئت علمی دانشگاه شهید چمران اهواز میگوید: بهتر است محققان مرتبط با این مساله با تحقیق بر روی ترکیبات برگ و دانه گرده گیاه کونوکارپوس به سوالات متعددی که درباره کونوکارپوس مطرح میشود پاسخ علمی مناسبی ارائه دهند که این تحقیقات میتواند در کمتر از ۲ سال به نتیجه برسد و اگر از چندسال گذشته این تحقیقات انجام شده بود اکنون میتوانستیم نتیجه این تحقیقات را ببینیم.
وی تأکید میکند: قبل از کشت هر گونه گیاهی در هر منطقهای باید یک مطالعه اکو فیزیولوژیکی و با در نظر گرفتن ثبات اکولوژیکی انجام گیرد تا بتوان بر اساس ان گونههای قابل کشت در عرصه فضای سبز را بدرستی انتخاب و معرفی کرد.
به گزارش رهیاب، سالانه برخی از موارد به عنوان عوامل آلوده کننده هوای خوزستان معرفی و حذف میشوند اما بارانهای پاییزی با بارش خود بر اشتباه بودن این نظریهها صحه میگذارد و هزاران نفر را راهی مراکز درمانی میکند. آنچه که امروز مهم است تجهیز اداره کل هواشناسی خوزستان نه فقط به خاطر سنجش این آلودگی است بلکه با توجه به آلوده بودن هوای خوزستان به عوامل مختلف و برنامه ریزی برای آینده این دستگاهها باید تجهیز شود.
اما درباره گیاه کونوکارپوس باید مسئولان توجه داشته باشند که این گیاه غیر بومی است و قبل از اینکه آن را عامل آلوده کننده معرفی کنند باید ببینند که در دیگر کشورها هم موضوع بارانهای آلوده مشاهده شده یا خیر.
موضوع دیگری که باید مورد توجه قرار گیرد این است که همه عوامل آلوده کننده باید به طور مشخص مورد بررسی قرار گیرند تا در سالهای آینده این پدیده تکرار نشود و مانند امسال ۱۷ هزار نفر راهی مراکز درمانی نشوند؛ چرا که به غیر از تنگی نفس در زمان بارش باید عواقب احتمالی این بارانها هم مورد بررسی قرار گیرد.
انتهای پیام/