برای ایجاد یک سازوکار قانونی مؤثر، ضروری است که نظام حقوقی کشور به تقنین قوانین خاص در زمینه نگهداری و سگ گردانی بپردازد و ضمانت‌های اجرایی لازم را نیز تصویب کند.
به گزارش خبرنگار سیاسی خبرگزاری فارس، در یک روز آفتابی مردادماه امسال حادثه ناگوار ناشی از حمله سگ‌های خانگی به یک زن نگرانی‌های جدی را در جامعه به وجود آورد. این حادثه دردناک در شاهرود رخ داد، جایی که یک زن جوان در یکی از پارکها، ناگهان مورد حمله یک سگ هاسکی قرار گرفت.
مالک این سگ، بدون هیچ‌گونه توجهی به وضعیت زن مصدوم، از صحنه گریخت و او را در مواجهه با درد و جراحت عمیقش تنها گذاشت. این حادثه نه تنها سلامتی این زن را به خطر انداخت، بلکه به خانواده‌اش آسیب روحی عمیقی وارد کرد.
دو سال پیش در تهران نیز داستان مشابهی اتفاق افتاد. تکنسین‌های اورژانس در حین خدمت‌رسانی به یک بیمار با سه قلاده سگ مواجه شدند که به شدت رفتار تهاجمی داشتند. در این مورد، نه تنها جان کارکنان اورژانس در خطر افتاد، بلکه عدم مسئولیت‌پذیری همراه بیمار نیز مشهود بود. همچنین در کاشان، چندین شهروند به‌دلیل حمله یک حیوان ناشناس به مراکز درمانی مراجعه کردند و نیاز به درمان فوری پیدا کردند. این حوادث، ضرورت توجه به ایمنی عمومی و مسئولیت مالکان حیوانات را دوچندان می‌کند و نیاز به اقدامات جدی‌تری را در این زمینه نمایان می‌سازد چرا که محصور در یکی دو شهر نیست.
درخواست جرم انگاری سگ گردانی
در همین راستا بسیاری از مخاطبان خبرگزاری با ثبت پویش های مختلفی در سامانه «فارس من» خواستار جرم انگاری سگ گردانی در کشور شدند. در یکی از این پویش ها که با عنوان «درخواست جرم‌انگاری سگ‌گردانی در قانون مجازات اسلامی» ثبت شده است که مردم خواهان این هستند این عمل به‌عنوان یک تخلف قانونی شناسایی و در قانون مجازات اسلامی جرم انگاری شود.
امضاکنندگان این پویش در این باره نوشتند: با توجه به مشکلات اجتماعی و فرهنگی ناشی از سگ‌گردانی در اماکن عمومی، درخواست داریم که این عمل به عنوان یک تخلف قانونی شناسایی و در قانون مجازات اسلامی جرم‌انگاری شود. همچنین برای مقابله با این پدیده، مجازات‌های سنگینی در نظر گرفته شود تا از بروز مسائل بهداشتی، امنیتی و اخلاقی ناشی از آن جلوگیری گردد.
در قلب شهرهای شلوغ ایران، زندگی روزمره مردم در هم آمیخته با صدای زنگ زنگی از زنجیرهای سگ‌ها و ناله‌های گاه و بی‌گاه آنهاست. اینجا، جایی است که میلیون‌ها حیوان خانگی به عنوان اعضای خانواده شناخته می‌شوند، اما واقعیت تلخی نیز در پس این تصویر پنهان شده است.
آمارها نشان می‌دهند که بین ۴ تا ۶ میلیون حیوان خانگی در کشور وجود دارد و این زندگی مشترک، چالش‌های خاص خود را به همراه دارد. هر روز، بیش از ۵۰۰ نفر به دلیل گزش سگ‌ها به مراکز درمانی مراجعه می‌کنند، و این موضوع زنگ خطری است برای جامعه.
در این دنیای پر از عشق و نگرانی، داستان‌هایی از انسان‌ها و حیوانات شکل می‌گیرد؛ داستان‌هایی از همزیستی، از مسئولیت و از چالش‌هایی که باید در کنار هم برطرف شوند. آیا می‌توان تعادلی میان عشق به حیوانات و ایمنی جامعه برقرار کرد؟ این پرسش، دنیای داستان ماست.
خلاء قانونی در زمینه سگ گردانی
«با توجه به اصل قانونی بودن جرم و مجازات که در اصل سی و ششم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و ماده ۲ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ آمده است، مادام که برای رفتاری طبق قانون مجازاتی تعیین نشده باشد، نمی‌توان آن رفتار را جرم تلقی کرد و چون برای همراه داشتن سگ در معابر و پارکها مجازاتی پیش‌بینی نشده است، لذا این رفتار جرم نیست؛ مگر اینکه این رفتار به گونه‌ای باشد که مشمول ماده ۶۱۸ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) و یا دیگر قوانین کیفری باشد».
منظور از ماده ۶۱۸ قانون تعزیرات در نظریه مشورتی فوق الذکر این است که اگر عمل سگ گردانی در معابر عمومی موجود اخلال نظم و آرامش عمومی شود یا مردم را از کسب و کار باز دارد فقط در این مورد خاص می‌توان این عمل را جرم تلقی کرد ولی به صرف سگ گردانی در معابر عمومی و پارک ها تلقی این عمل به‌عنوان یک جرم خلاف قوانین صریح موجود خواهد بود.
تهدید آسایش و بهداشت عمومی
در نشست قضائی دهم شهریور 98 «موضوع اقدامات دادستانی با مقوله سگ گردانی در اماکن عمومی و نحوه مواجه با مراجع ذی صلاح این امر» بررسی شد؛ پاسخ اکثریت قضات به این شرح است: « در خصوص قسمت اول سوال، صرف گرداندن سگ در فضای عمومی در صورتی که سگ نامتعارف نباشد و موجب ترس یا ایجاد مزاحمت در شهروندان نشود جرم نیست.
مع الوصف اگر سگ نامتعارف باشد مانند سگ های دوبرمن که جثه بزرگی دارند و کنترل آن به راحتی امکان پذیر نیست و امکان حمله به افراد دیگر وجود دارد یا به طور کلی موجب ایجاد رعب و وحشت در مردم بالاخص کودکان می‌شود یا به رهگذران حمله یا پارس می کند اگر حمله موجب آسیب بدنی شود که از مصادیق تسبیب در جنایت است و الا از مصادیق اخلال در نظم و آسایش عمومی با حرکات غیر متعارف می‌باشد.
همچنین اگر سگ یا حیوان دیگری که در فضای عمومی گردانده می‌شود، فضولاتی در محل پخش کند یا اجزایی مثل پوست یا مو یا پشم از آن برجای بماند که موجب ایجاد بیماری برای افراد رهگذر یا حاضر در پارکها و اماکن عمومی بشود با جلب نظر اداره بهداشت محل می‌تواند از مصادیق تهدید علیه بهداشت عمومی هم باشد.
دادستان از باب پیشگیری از وقوع جرایم آتی می‌تواند ورود کند زیرا اگر با پدیده سگ گردانی یا خرید و فروش سگ های خانگی یا غیر خانگی غیر از سگ های چهارگانه نگهبان، گله، شکار و مزرعه برخورد نشود به مرور این امر عادی شده و تعداد این سگ ها در جامعه و اماکن عمومی زیاد شده و می‌تواند بهداشت عمومی را به خطر اندازد و نیز نظم و آسایش عمومی را نیز در معرض خطر یا اخلال در آینده قرار دهد».
ورود مجلس به مسئله سگ گردانی
مسئله سگ گردانی در مجلس یازدهم به صحن مجلس کشیده شد؛ 75 نماینده امضا کننده طرح صیانت از حقوق عامه در مقابل حیوانات مضر و خطرناک در توجیه این طرح والحاق آن به قانون مجازات اسلامی نوشته بودند: «پدیده تولید، تکثیر، واردات، خرید و فروش، نگهداری و گردانیدن حیوانات وحشی، غیرمتعارف، مضر و خطرناک در حال تبدیل شدن به یک معضل و مشکل مخرب اجتماعی است. بر اساس اعتراضات، شکایات و مراجعات فراوان مردمی به مراکز قضائی، امنیتی و انتظامی، این پدیده تا کنون باعث بروز مشکلاتی برای مردم شده است.
براساس این طرح واردات، تولید، تکثیر، پرورش، خرید و فروش، حمل و نقل و گردانیدن اعم از پیاده و یا با وسیله نقلیه و نگهداری حیوانات وحشی، نامتعارف، مضر و خطرناک، از قبیل: کروکودیل( تمساح )، لاک پشت، مار، سوسمار، گربه، موش، خرگوش، سگ و سایر حیوانات نجس العین و میمون ممنوع می باشد و هر یک از مرتکبین، به جزای نقدی معادل 1۰ تا ۳۰ برابر حداقل حقوق کارگری و نیز ضبط حیوان مربوطه محکوم می گردند.
سه نکته تدوین طرح صیانت از عامه مقابل حیوانات
حجت الاسلام مجتبی ذالنوری نماینده مردم قم درباره ضرورت تدوین و ارائه این طرح با بیان اینکه سه نکته کلیدی وجود دارد که باید به آنها توجه کنیم، گفته بود: نکته نخست بیماری‌هایی که از حیوانات به انسان منتقل می‌شود. نکته دوم مزاحمت‌های ناشی از نگهداری سگ‌ها در مجتمع‌های مسکونی است و نکته سوم تغییر سبک زندگی ایرانی-اسلامی بود.
بنا بر گفته ذالنوری «این مسائل به وضوح حقوق عمومی را تضییع می‌کند و به همین دلیل توجه به مزاحمت‌ها و تهدیدات ناشی از نگهداری حیوانات خانگی از اهمیت بالایی برخوردار است».
بعد از مطرح شدن موضوع در رسانه‌ها، نماینده وقت مردم اراک در مجلس این موضوع را در اولویت مجلس ندانست و مانند 600 تا 700 طرح دیگر در نوبت دانست. محمدحسن آصفری همان موقع گفته بود که «بعید است نوبت بررسی این طرح در مجلس یازدهم برسد.
نوبت «طرح صیانت از عامه در برابر حیوانات» کی فرا می‌رسد؟
حسینعلی حاجی دلیگانی عضو کمیسیون قضائی مجلس درباره طرح صیانت از عامه در برابر حیوانات می‌گوید: «در مجلس یازدهم طرح صیانت از حقوق عامه در برابر حیوانات خطرناک مطرح شد اما به‌نوبت رسیدگی نرسید».
علیرضا سلیمی عضو هیئت رئیسه مجلس در این باره می‌گوید: طرح مذکور در مجلس قبلی بوده با اتمام مجلس همه طرح‌ها صفر می‌شود. نمایندگان مجلس دوازدهم باید دوباره این طرح را تقاضا کنند.
سگ گردانی در کشورهای مختلف
در بسیاری از کشورها سگ گردانی دارای ممنوعیت نیست با این حال این امر تابع قوانین متعدد است و در برخی موارد این قوانین ممنوعیت‌ها و نیز ضمانت اجراهای کیفری را در زمینه سگ گردانی بر شهروندان تحمیل کرده است.
برای نمونه در نظام حقوقی کشور انگلستان، قوانین متعددی ناظر بر این پدیده می‌باشد که از ممنوعیت در نگهداری سگ تا پرداخت جریمه و در نهایت حبس تبین و تقنین گردیده است؛ قانون سگ‌های خطرناک مصوب 1991، مقررات کنترل سگ‌ها مصوب سال 1992، قانون محلات پاک و محیط زیست مصوب سال 2005 و قانون رفتارهای ضد اجتماعی مصوب سال 2014 از جمله این قوانین هستند.
دراین قوانین نگهداری و گرداندن برخی از نژادهای سگ ممنوع شده و صاحبان سگ‌ها برای کنترل و گرداندن آنها باید از قلاده و تسمه استفاده کنند. همچنین سگ‌ها باید از تگ شناسایی برخوردار باشند تا در صورت رخ دادن اتفاق غیر منتظره صاحب حیوان شناسایی شود. همچنین مسئولیت صاحبان سگ‌ها در نظافت اماکن عمومی از فضولات و ممنوعیت ورود سگ‌ها به برخی از اماکن عمومی در این قوانین آمده است.
نگهداری سگ و یا گرداندن آن تابع قوانین و مقررات متعدد و خاصی است که بر این اساس چنانچه رعایت آن نقض شود شخص مسئول یا مالک سگ با ضمانت اجراهای کیفری متعددی مواجه است.
سگ گردانی؛ نیاز به قانون‌گذاری و ساماندهی
به گزارش خبرگزاری فارس، سگ گردانی در ایران به یکی از موضوعات چالش‌برانگیز و مورد بحث تبدیل شده است. در حالی که هر روزه شاهد افزایش این پدیده هستیم، وضعیت قانونی آن هنوز به روشنی مشخص نشده و سردرگمی‌هایی در این خصوص وجود دارد.
برای ایجاد یک سازوکار قانونی مؤثر، ضروری است که نظام حقوقی کشور به تقنین قوانین خاص در زمینه نگهداری و سگ گردانی بپردازد و ضمانت‌های اجرایی لازم را نیز تصویب کند. این اقدام می‌تواند به حفظ حقوق شهروندان کمک کرده و امنیت و آرامش عمومی را تأمین کند.
علاوه بر این، برای تسریع در اجرای این قوانین، می‌توان مسئولیت‌های نظارتی را به نهادهای محلی مانند شهرداری‌ها و کلانتری‌های محلی واگذار کرد. این تغییر می‌تواند به ایجاد رویکردی عملی‌تر و نزدیک‌تر به نیازهای جامعه منجر شود.
با توجه به افزایش درخواست‌های مردمی برای رسیدگی به این موضوع، به نظر می‌رسد که مجلس شورای اسلامی باید به این مسئله توجه بیشتری داشته باشد و اقداماتی جدی در این راستا انجام دهد.
انتهای پیام/
