- سیدعلیرضا شریفی
به گزارش رهیاب، «برجام» واژه جدید در ادبیات سیاسی کشور است که و این روزها همه درباره برنامه جامع اقدام مشترک سخن میگویند؛ برای روشن شدن ابعاد مختلف مذاکرات هستهای ایران با طرفهای غربی با ابوالفضل ظهره وند به گفتگو نشستیم.
وی از چهرههای باسابقه وزارت خارجه است که سالها به طور جدی در حوزه بین الملل فعالیت کرده و عضو تیم سابق هستهای نیز بوده است؛ ظهرهوند در دهه 70 و 90 شمسی دو بار به عنوان سفیر ایران در افغانستان انتخاب شد و همچنین بین سالهای 85 تا 87 به عنوان سفیر ایران در ایتالیا انتخاب شد.
دستاوردهای تیم مذاکره کننده قبلی پرسش خبرنگاران رهیاب از عضو سابق تیم مذاکره کننده هستهای بود که وی در پاسخ به آن میگوید: هر دو تیم مذاکره کننده درباره یک موضوع گفتگو کردند و در این سالها هدف مذاکره نبود بلکه هدف دستاوردها بودند و باید آنها را بسنجیم.
سال 84 برای اشتغال دانشمندان هستهای مشکل داشتیم
وی معتقد است: تیم مذاکره کننده فعلی بارها درباره دستاوردهای سعید جلیلی و تیمش سخن گفتهاند که مصداق عینی این دستاوردها رسیدن به 19 هزار سانترفیوژ از چند صد سانترفیوژ در دوره اصلاحات، ذخیره کردن 8.5 تن اورانیوم 3.5 درصد و رسیدن به 200 کیلو اورانیوم 20 درصد که این اواخر به 400 کیلو هم رسیده بود از دستاوردهای تیم مذاکره کننده قبلی بود. همچنین در این دوره فوردو راه اندازی شد و نیروگاه آب سنگین ما در حال شکل گیری بود.
عضو تیم مذاکره کننده سابق میگوید: ما بعد از پذیرفتن داوطلبانه تعلیق فعالیتهای هستهای بحثی که با اروپا داشتیم درباره اشتغال دانشمندانمان بود اما در دوره قبلی رسیده بودیم به فعال سازی ظرفیتهای داخلی و بهره بردن از انها. در دوره گذشته هم باید به این مورد توجه کرد که در بحث هستهای در داخل کشور به یک اجماع رسیده بودیم و همه میگفتند که انرژی هستهای حق مسلم ما است.
وی میافزاید: در مذکرات ژنو 1 و استانبول 1 طرف مذاکره کننده اذعان میکرد که انرژی هستهای در ایران تبدیل به یک غرور ملی شده و ما هم به گونهای با آنها مذاکره میردیم که به غرور ملی ما لطمه وارد نشود و این مقدمه شناخت حق ایران در بحث هستهای بود.
فرجامِ برجام از زبان عضو تیم سابق مذاکره کننده هستهای
حتی در یک مسابقه و بازی فوتبال وقتی میگوییم برنده یا موفق شدیم، معنایش این است که سه گل زده و دو گل خوردهایم، حالا عدهای بگویند که میشد از فلان فرصت هم استفاده کرد و گلهای بیشتری زد. باید دید که در مقابل چه تیمی بازی کردهایم و الا اگر در کنار گود نشسته و تماشاچی باشیم، میتوانیم درخواستهای بیشتری هم مطرح کنیم. اینها بخشی از سخنان حسن روحانی در جلسه هیئت دولت بود وقتی از ظهرهوند میپرسیم که دستاوردهای تیم مذاکره کننده فعلی را بگوید، تصریح میکند: نکات مثبت و منفی موجود در مذاکرات هستهای مشروط به خروجی آنها است.
وی بیان میکند: ما باید فرجامِ برجام را مشاهده کنیم وگرنه در مسیر مذاکرات یک بند خوب میبینیم و 5 بند بد که به ضررمان تمام میشود. این یک چالش در افکار عمومی کشور است و همه منتظرند ببینند که پس از طی کردن فرآیندی به نام مذاکرات دستاورد کشور چه بوده و فارغ از جزئیات همه منتظر خروجی آن هستند.
سفیر سابق ایران در ایتالیا میگوید: امروز از فرجامِ برجام غفلت شده و درواقع فرجام شناسی صورت نگرفته است. یعنی ما باید ببینیم که بعد از طی کردن دوره برجام به کجا رسیدهایم و چه تضمینی وجود دارد که پس از این دوره در آن نقطه باشیم.
وی تأکید
میکند: با اما و اگر نمیشود درباره این موضوع سخن گفت و ما باید تضمینهای عینی
و محکم بگیریم. این موضوع از آنجا اهمیت بیشتری پیدا میکند که به آینده انقلاب
مربوط است و انرژی هستهای جزو صنعتهای مهم مورد نیاز در توسعه کشور به شمار میآید.
تضمین اجرا از طرف غرب در توافق هستهای وجود ندارد
ظهرهوند عنوان میکند: ما باید گارانتی اجرا داشته باشیم؛ تاکنون هرچیزی از طرف مقابل مطرح شده اما و اگر هست و و اگر ما بخواهیم فرجام این سخنان را ببینیم بنده آن فرجام را قابل اعتماد نمیبینم. البته اینکه تحریمها در جایی تخفیف پیدا میکنه و یا بخشی از داراییهای بلوکه شده ما به کشور بازگردد اقدام خوبی است اما باید ببینیم در این فرآیند چه چیزی را میدهیم و به جای آن چه چیزی میگیریم.
روز اجرای توافق و اقدامات دو طرف از ابهامات موجود در فرآیند برجام است، عضو تیم سابق مذاکره کننده هستهای در این باره تصریح میکند: روز اجرایی که گفته میشود مفهومش این است که از لحظه امضای برجام تمامی تعهداتی که ایران تضمین کرده باید انجام شود، این اقدامات توسط مدیرکل آزانس انرژی اتمی راستی آزمایی شود و اگر به شورای امنیت گزارش داد که ایران به تعداتش عمل کرده تازه روز اجرا آغاز میشود.
وی میافزاید: روز اجرا در برجام به معنای این است که ما نقد را به نسیه فروختهایم. حالا روند اجرایی در این دوره از طرف مقابل چند ساله است، مشخص نیست. یعنی مشخص نیست که ما چند روز بعد از روز اجرای برجام از ذیل قطعنامه شورای امنیت خارج میشویم.
ابهامات در برجام
ظهرهوند تصریح میکند: در حال حاضر ما ذیل فصل 7 بند 41 قطعنامه هستیم و نقطه پایان این قطعنامه مشخص نیست و این موضوعات در برجام هنوز مبهم هستند.
وی معتقد است: در جایی کسی با دوست خود توافقی میکند و میتوان به وعده او اعتماد کرد اما امروز این مذاکرات با دشمنان ما است، با دشمنی که تاکنون به هیچ یک از توافقات خود نه فقط در برابر ما بلکه در برابر دیگر کشورها هم پایبند نبوده است.
سفیر سابق کشورمان در ایتالیا تصریح میکند: آمریکا در برابر ویتنام دقیقاً زمانی وارد جنگ شد که میبایستی تعهداتش را اجرایی میکرد. نیکسون توافقی که رئی جمهور قبلی امضا کرده بود را زیر پا گذاشت. در توافق الجزایر با خود ایران هنوز به تعهداتشان عمل نکردهاند. قرار بود پس از آزادسازی گروگانهای آمریکایی آنها داراییهای بلوکه شده ما را آزاد کنند که هنوز از انجام آن سر باز زدهاند.
وی به مذاکرات تهران در سال 82 اشاره میکند و میگوید: ما در آن مذاکرات تعلیق داوطلبانه غیرالزام آور که کار جدید و من در آوردی بود را پذیرفتیم و برای ما در مذاکرات مشکل جدیدی ایجاد کرد؛ ما عضو NPT هستیم و در ان چیزی به نام محدودیت و تعلیق وجود ندارد. نتیجه این کار جدید و من در آوردی این شد که ما در سال 84 چندتا سانترفیوژ فعال میخواستیم تا برای موزه علمی خودمان استفاده کنیم اما انها نپذیرفتند و شما بعد از ان ادبیات جک استراو با وزیر امور خارجه ما را ببینید.
ظهرهوند عنوان میکند: ما نقشه راه همکاری با آزانس را پذیرفتیم که در حال اجرا است. برجام و قطعنامه هم 2 موضوع دیگر توافق هستند. در واقع قطعنامه برجام و بیانیه 1+5 را در دل خودش جای داده و آن را مستنده کرده است. حالا ما جای چانه زنی نداریم و یا باید همهاش را رد کنیم یا اینکه همهاش را بپذیریم.
ارتباط با آمریکا راهی برای عبور از انقلاب اسلامی
وی ادامه میدهد: در واقع ما در عمل انجام شده قرار گرفتهایم و اگر میخواستیم روند عادی خود را طی کند باید قطعنامه شورای امنیت پس از تأئید برجام در مجلس شورای اسلامی ایران و مجلس سنای امریکا تأئید شود.
آخرین بخش گفتگوی ما با عضو تیم مذاکره کننده سابق هستهای درباره دشمنی آمریکا با ملت و نظام اسلامی ایران است، وی معتقد است: دشمنی امریکا با ایران حل شدنی نیست و کسانی که به دنبال ارتباط با آمریکا هستند میخواهند از انقلاب اسلامی عبور کنند.
وی میافزاید: امام خامنهای تأکید میکنند که آمریکا شیطان بزرگ است چرا که به صورت نرم و سخت با ملتها میجنگد؛ نفوذ سیاسی و فرهنگی که امروز رهبر معظم انقلاب مطرح میکنند این است که برخی سنگ ارتباط با دشمن را نزنند و دشمن را بشناسند.
ظهرهوند تأکید میکند: موضوع امروز کشور دشمن شناسی است و نسل گذشته انقلاب باید ماهیت وجودی امریکا را برای نسل جوان تبیین کنند که بدانند آمریکا مصممتر از گذشته به دنبال رسیدن به اهداف خودش است.
انتهای پیام/