- سیدعلیرضا شریفی
منطقه آزاد اروند در چهارم مردادماه سال 1383 فعالیت خود را به طور رسمی آغاز کرد. این منطقه بخشهایی از شهرستان آبادان و خرمشهر که دارای زیرساختهای صنعتی، تجاری و توریستی است را در خود جای داده و موقعیتی ممتاز نسبت به سایر نقاط کشور دارا است.
منطقه آزاد اروند در شمال غربی خلیجفارس به وسعت بیش از 173کیلومترمربع در محل تلاقی اروند رود و کارون واقع و دارای مرز مشترک با کشورهای عراق و کویت است. این منطقه از دیرباز به دلیل وجود آب شیرین فراوان و رودهای بهمنشیر، کارون و اروند، امکانات حملونقل جادهای، ریلی، دریایی و هوایی به داخل و خارج کشور و با وجود فرودگاه بینالمللی پیشرفته آبادان و به دلیل فاصله کم با کشورهای همجوار از مزیتهای منحصر به فرد منطقه آزاد اروند است.
طرح پیوستن خرمشهر و آبادان به منطقه آزاد اروند که حرکتی برای پیشرفت و رونق اقتصادی این منطقه بود، اواخر سال 92 و همزمان با سفر رئیسجمهور به خوزستان مطرح و از ابتدای سال 93 به طور قانونی اجرایی شد. براساس این طرح منطقه آزاد اروند که پیش از این 17 هزار هکتار بود، به 34 هزار هکتار افزایش یافت تا با پوشش دادن آبادان و خرمشهر، به رفع مشکلات زیرساختی و بهبود وضع کار و معیشت مردم این دو شهر کمک شود.
پورتال شورای عالی مناطق آزاد تجاری – صنعتی و ویژه اقتصادی در معرفی منطقه آزاد اروند مینویسد: منطقه آزاد تجاری، صنعتی اروند میرود تا به بزرگترین منطقه تجاری، صنعتی و گردشگری خاورمیانه تبدیل شود.
تصور یک تحول بزرگ در آبادان
معاون اول رئیس جمهور سال گذشته سفری به خوزستان و منطقه آزاد اروند داشت. اسحاق جهانگیری در نشست با مدیران اجرایی منطقه آزاد اروند اظهار داشت: بعد از آنکه یک سال پیش رئیسجمهور به آبادان آمد و در آن سفر شهرستانهای آبادان و خرمشهر جزو منطقه آزاد اروند اعلام شد، ما در دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد تصور میکردیم که یک تحول بزرگی در زندگی معیشتی مردم این منطقه ایجاد شود اما متأسفانه تاکنون اینگونه نشد.
وی افزود: تجربه منطقه آزاد اروند باید زمینهای برای دیگر مناطق آزاد شود که اگر چنین نشد در آن مناطق نیز با مشکلاتی مواجه میشویم.
معاون اول رئیس جمهور با بیان اینکه آخر برنامه پنجم هستیم و تعداد مناطق آزاد نسبت به گذشته بیشتر شده است، بیان کرد: آن چیزی که از مناطق آزاد خواسته میشد این بود که مناطق آزاد پایگاهی برای توسعه صادرات کشور باشند و در اقتصاد مقاومتی هم مقام معظم رهبری همین موضوع را بهعنوان ظرفیتهای مناطق آزاد قرار دادند و یکی از بندهای اقتصاد مقاومتی استفاده از ظرفیتهای مناطق آزاد است.
وی بیان کرد: برای جبران کاهش قیمت نفت باید صادرات را توسعه دهیم و با بهدست آوردن منابع مطالبات مردم در زمینههای اقتصادی و اشتغال را پاسخ دهیم، یکی از این پایگاهها برای توسعه صادرات مناطق آزاد بوده که تاکنون نقش جدی در این زمینه نداشته و باید یک آسیب شناسی جدی در این زمینه انجام بگیرد و ببینیم واقعاً چرا این اتفاق نمیافتد.
جهانگیری عنوان کرد: یکی از فشارهایی که وارد شده در کشور این است که گفته میشود واردات از مناطق آزاد زیاد میشود و خودروهای لوکس در تهران و با نشان منطقه آزاد در حال تردد هستند که تبدیل به دغدغه عمومی شده است که باید روی این قضیه حساسیت نشان دهیم و آسیب شناسی دقیق کنیم. باید ایجاد منطقه آزاد تحولی در اقتصاد مردم به وجود بیاورد و این باید، یک باید اخلاقی و الزامی است.
معاون اول رئیس جمهور با بیان اینکه یک سری محدودیتهای جدی نیز وجود دارد و من با مسئولان عراقی صحبت کردم چونکه این موضوع برای ما مهم است، اظهار داشت: طرف عراقی هم تاکید دارد که حتماً باید سر موضوع منطقه آزاد اروند توافق خوبی انجام شود و ما نیز در این باره امیدوار هستیم.
وی افزود: عراق دولت دوست و برادر ما است و از هر نظر آن را قبول داریم. ما با عراقیها توافق کردیم که راه آهن بصره را به شلمچه وصل کنیم و این جزو کارهای جدی ما بوده است.
وضعیت ساختمان گمرک خرشمهر غیر قابل تصور بود
جهانگیری گفت: دیدن ساختمان گمرک و پایانه در شلمچه برای من غیر قابل باور بود و انتظار داشتم بهتر از این باشد. در سفری که به ارومیه داشتم دیدم در مرز ایران ساختمانی که بهعنوان پایانهها وجود داشت بیسار بهتر و مرتبتر بود و گفتند توسط بخش خصوصی ساخته شده است که به این موضوع نیز باید رسیدگی شود.
وی بیان کرد: پایانهای که ۹۰۰ میلیون دلار صادرات دارد باید امکاناتی بهتر از این داشته باشد. عراق نیازهایی دارد که دوست دارد از بازار ایران تأمین کند و هر چه ما در این بازار حضور کمرنگی داشته باشیم عراقیها برای رفع نیازهای خود به سمت بازار دیگر کشورهای میروند.
هر چند پس از حضور جهانگیری در آبادان و انتقادات صریح از نحوه عملکرد منطقه آزاد اروند انتظار میرفت کارهای عمرانی بهتر از گذشته پیش برود اما عبدالحسن مقتدایی نهم شهریورماه امسال در نشستی که مدیران آبادان و خرمشهر داشت، گفت: انتظار داشتیم پس از پیوستن این دو شهر به منطقه آزاد مردم آبادان و خرمشهر بهسرعت تغییرات و بهبودی را در زندگی خودشان احساس کنند اما اینگونه نشد.
وی افزود: آبادان و خرمشهر باید تاکنون رونق میگرفتند و خدمات منطقه آزاد اروند به فراتر از دو شهر و حتی فراتر از استان میرسید. چندین سال از عمر یک موجود اقتصادی به نام منطقه آزاد اروند میگذرد، نه تنها تأثیرات مورد انتظار احساس نشد بلکه اهداف اولیه نیز به هیچ وجه محقق نشد.
محقق نشدن اهداف اولیه منطقه آزاد ارونداستاندار خوزستان با بیان اینکه منطقه آزاد اروند متفاوت از دیگر مناطق آزاد است چراکه قبل از پیوستن به منطقه آزاد میلیاردها تومان زیر ساخت در این دو شهر وجود داشت، عنوان کرد: حدود ۱۰۰ هزار نیروی متبحر و دارای تخصص در این دو شهر وجود دارد و برخلاف دیگر مناطق آزاد جمعیتی بالغ بر 500 هزار نفر در این دو شهر نیازی به سرپناه ندارند در حالی که در دیگر مناطق دو سوم حقوق افراد صرف هزینههای مسکن میشود.
وی بیان کرد: چندین میلیارد تومان از مالیاتهای استانی به این دو شهر بخشیده شده و بهترین شهرکهای صنعتی در بین مناطق آزاد در دو شهر آبادان و خرمشهر وجود دارد. تاکنون استفادهای از این همه ظرفیت نشده و نباید از این پس از این ظرفیتها غفلت کرد.
محقق نشدن آرزوهای مردم و حدس و گمانهای مسئولان پس از تبدیل شدن آبادان و خرمشهر به منطقه آزاد سبب شده که نمایندگان طرح تحقیق و تفحص از این منطقه را در مجلس تصویب کنند، یکی از نمایندگان آبادان در مجلس در این باره تصریح میکند: مناطق آزاد یک ظرفیت مناسب برای کشور محسوب میشوند اما متاسفانه بعد از بررسیها متوجه شدیم مناطق آزاد برنامههای مشخصی ندارند و نیازمند چشم انداز و برنامه هستند.
دهدشتی میافزاید: ما به دنبال این هستیم ببینیم منطقه آزاد اروند بر اساس چه برنامهای حرکت میکند و عملکرد آن تا چه میزان بر اساس قاعده و برنامه بوده است و تاکید کنیم برای آینده یک برنامه مشخص برای عملکرد خود داشته باشد. نگرانیم که ابهامات موجود در برخی عملکردها در منطقه آزاد اروند ادامه یابد.
به گزارش رهیاب، 11 سال از ایجاد منطقه آزاد اروند میگذرد و تنها دستاورد قابل لمس از این منطقه اقتصادی فقط تردد خودروهای لوکس خارجی بود، خودروهایی که سبب افزایش مصرف گرایی در جامعه میشوند و فقط برای قشر با در آمد متوسط رو به بالا به صرفه است.
11 سال میگذرد و حالا نماینده آبادان از نبود برنامه مشخص این سازمان انتقاد میکند، گرچه این انتقادات دیر انجام شده اما حالا مردم آبادان و خرمشهر منتظرند که پس ازتحقیق و تفحص متوجه کمکاریها در این سازمان شوند.
انتهای پیام/